Het weer en het klimaat (3)

Het weer is iedere dag anders, zelfs ieder moment. Hoe dat verschilt hangt weer af van waar op de wereld je je bevindt. Maar overal in de wereld zijn er verschillen gedurende de dag. Dat komt door de rol van de zon. Eigenlijk komt het door van alles tegelijk. Oef ik ben pas net begonnen en nu wordt het al ingewikkeld.

De aarde draait om haar eigen as. We weten dat onder andere doordat het iedere dag licht wordt en op een later moment weer donker. Als het donker is, is er een grote kans dat het kouder wordt omdat daar op dat moment geen zonlicht kan komen. Op de polen als het daar winter is, kan er zelfs bijna de hele dag geen zonlicht komen. Dus blijft het koud. De eerste reden voor warmte of kou is dus of er zonlicht binnen valt of niet. Behalve dat dit van dag of nacht afhangt, wordt dat dus ook zoals hierboven beschreven voor de polen, bepaalt door het seizoen. Dat heeft weer te maken met op welk halfrond een bepaalde plek ligt. Heb je het over een plek op het noordelijk of op het zuidelijk halfrond. Als je zou zeggen het is vandaag begin juli, een warme dag, dan moet je daar dus bij vertellen over welk halfrond het gaat. Het wordt nog veel ingewikkelder. De halfronden zijn namelijk enorm groot. Ben je op 30 graden noorderbreedte dan is de situatie daar in de zomer heel anders dan op 50 graden noorderbreedte. Kun je dan dus wel iets zeggen over een algehele temperatuurstijging? Ik begrijp niet dat dit in de kranten en op het journaal telkens gebeurt. Je kunt dit soort uitspraken ook niet controleren of checken. Dat is zelfs voor 1 plek op aarde al heel ingewikkeld. Voor een onderzoek zou die plek dan voortdurend hetzelfde moeten blijven. Dat gebeurt ook door hutten te bouwen om de temperatuur te meten. Maar zelfs dan verandert de omgeving en je meet ook zaken niet. Want om de temperatuur precies te weten te komen wordt bijvoorbeeld uit de wind gemeten. Je weet ook dat je een thermometer nooit op een muur aan de zonzijde moet hangen. Maar wat je dan niet weet is hoe warm het wordt bij die muur aan de zonzijde. Dus met het meten sluiten we ook informatie uit die zeer zeker wel van belang is. Daarbij veranderen situaties dus voortdurend en is het eigenlijk niet uit te sluiten dat meerdere zaken van invloed kunnen zijn als bij precies dezelfde thermometers, waarbij op precies dezelfde manier wordt gemeten, de temperatuur van de aarde zou toenemen.

Maar goed de algemene temperatuurstijging dus. Stel je bent op 30 graden noorderbreedte op 5000 meter hoogte, dan is het daar waarschijnlijk toch koud overdag, ook al sta je in een woestijn. Ben je op 50 graden noorderbreedte in juni (dus op de breedtegraad van Nederland ongeveer) en bij de zee, dan is is de situatie anders dan meer landinwaarts. Vaak brengt de zee in zomers op deze breedtegraad meer koelte en het land warmt sneller op. Maar zou je weer op 3000 meter hoogte zijn, dan wordt dat weer anders. En wacht nu kan ik het dus niet tegelijkertijd ook hebben over de verschillen tussen dag en nacht of combineer dat eens met of er veel bebouwing is of niet of een bos of een meer. In een bos blijft het bij zon, zeg in een zomer, koeler. Maar in de nacht blijft warmte weer meer hangen. Heb je een kaal stuk zand, dan zal dat juist snel opwarmen en in de nacht weer afkoelen. Dat kan weer effect hebben (ook heel lokaal) op de wind. Die gaat altijd waaien naar een lage drukgebied toe (meestal daar waar het het warmst was en de lucht opstijgt – dat wordt dan weer aangevuld door de wind die er naartoe waait). Maar buiten de wind nog over welke temperatuur gaat het als we het hebben over de 2 graden van het akkoord van Parijs of was het 1,5 graden? Is die temperatuur in het bos wel meegerekend? En die van de grote stad? En die van…..En dat er vanaf 1986 satelliet metingen zijn en dat ook die weer veranderd zijn. Dat wordt statistisch gecorrigeerd, maar ik kan er geen touw aan vastknopen. Moet ik dat allemaal zo maar geloven? Mij lukt dat niet.

Wetenschap zou niet ingezet mogen worden voor een bepaald belang. Er zullen altijd mensen zijn met tegengestelde belangen aan een onderwerp moeten werken. Dan kunnen tegengestelde visies tegenover elkaar gezet worden en belangen worden afgewogen. Het gaat er niet om wie er gelijk heeft, het gaat er om op basis van een gedeeld belang de voor- en nadelen af te wegen en een bewuste keuze te maken. En verantwoordelijkheid te nemen voor positieve en negatieve gevolgen. Alleen positieve gevolgen dat bestaat niet.

Op dit moment 1 juli 2022, om 14.30 in de middag is het in Amsterdam 21 graden, in Maastricht 24 en in Groningen 19 zegt mijn weatherpro-app. In Groningen is het aardig bewolkt (eigen observatie – ben met trein al stuk weer richting het oosten van Groningen) en in Amsterdam schijnt volgens de app meer zon vanuit de bewolking dan in Maastricht. Ja, ook bewolking speelt een grote en meteen zichtbare en voelbare rol bij de temperatuur.

Wolken zijn op meerdere manieren van belang bij het warm houden van het aardoppervlak. Zijn ze er niet dan kan het zonlicht er gemakkelijker in en de warmte er ook gemakkelijker weer uit. Is de gemiddelde temperatuur waarover wordt geschreven bij akkoord van Parijs een dag – of een nachttemperatuur? Zou er niet veel duidelijker over geschreven moeten worden, over gecommuniceerd moeten worden, wat die temperatuur nou precies inhoudt?

Want op zo’n wolkeloze dag (stel het blijft 24 uur wolkeloos) is de dag warmer en de nacht koeler. Zegt een gemiddelde dan iets en wat zegt het?

Wij kunnen de werkelijkheid niet in 1 keer kennen. Wij kunnen de werkelijkheid niet kennen. Kijk maar eens naar rechts. Op hetzelfde moment zie je niet wat er gebeurt op links. En dat is dan nog een zeer eenvoudige voorstelling van zaken. Als je methode van onderzoek leert op een universiteit dan leer je over de onderzoek bias. Dat is het tekort van het onderzoek en dat kan zijn dat het onderzoek zelf je gegevens vertekent. Ik denk dat dit feit eigenlijk nooit uit onderzoek gehaald kan worden. Bij sociaal onderzoek dat dat duidelijker dan bij natuurwetenschappelijk onderzoek. Je kunt eenzelfde vraag op verschillende manieren stellen en dat je een bepaalde vraag stelt heeft een effect. Altijd. Hoe precies kun je niet weten. Als je bloed afneemt bij iemand lijkt dat effect er misschien niet te zijn, maar het kan zijn dat het bloed zich door de afname anders gaat gedragen. We weten zoveel niet.

Hoe meer complex zaken worden hoe minder we weten. Klimaat is zeer complex. Het weer ook. We mogen niet pretenderen het te weten. Dat is (denk ik) gevaarlijker en enger dan de veronderstelde klimaatverandering door de invloed van de mens.

Maar sommige dingen weet je wel. Daar kun je dus ook beleid op voeren. Voer alleen beleid op wat je wel weet. Doe dat met zorgvuldigheid en afstemming. En weet dat elke ingreep weer een effect heeft. Beleid voeren op basis van mondiale temperatuurstijging is een absurd idee. Je kunt veel beter starten in je eigen achtertuin, voortuin of omgeving. In je eigen leven. Zodat je de effecten ziet en ervaart. Dat is al ingewikkeld genoeg. Wat heb je al geprobeerd? Ik ben benieuwd.

P.s ik heb in dit stuk een aantal factoren genoemd die invloed hebben op het klimaat in een bepaald gebied. Er zijn nog veel meer factoren die van invloed zijn. Dus in dit stuk slechts wat basale factoren die het klimaat bepalen.